نظریه علم مطلق پویا: نقد و بررسی دیدگاه جان سندرز در خصوص علم مطلق الهی و اختیار آدمی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم اجتماعی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد فلسفه دین، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

جان سندرز، در کتاب خدایی که ریسک می‌کند، در پی پاسخی مناسب و کارآمد به مسئلۀ علم پیشین الهی و اختیار انسان است. ضمن تأیید علم مطلق الهی، او علم پیشین فراگیر و حتمی خداوند به رویدادهای آینده را انکار می‌کند. او دیدگاهش را «علم مطلق پویا» می‌نامد. مطابق این دیدگاه، آینده به لحاظ معرفتی گشوده است، و حقایق مربوط به آینده قابل دانستن نیستند؛ در نتیجه علم پیشین الهی منطقاً امکان‌پذیر نیست. خداوند البته هر چیز دانستنی را می‌داند، ولی علم مطلق مستلزم علم پیشین نیست. خداوند حتی می‌تواند ـ بر اساس علم جامع خود به رویدادهای زمان حال و گذشته ـ آینده را پیش‌بینی کند، ولی این پیش‌بینی همواره در معرض خطا و اشتباه است. همان طور که قدرت مطلق خداوند با ناتوانی او در انجام محالات منطقی نقض نمی‌شود، علم مطلق او نیز با ندانستن نادانستنی‌ها انکار نمی‌شود. در پژوهش حاضر، ضمن تبیین و توضیح دیدگاه جان سندرز، به نقد و بررسی آن پرداخته‌ایم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Dynamic Omniscience: A Critique of John Sanders’s View of Divine Omniscience and Human Free Will

نویسندگان [English]

  • Bahram Alizadeh 1
  • Najmeh Kordzangeneh 2

1 Assistant Professor at Philosophy Department, Faculty of Literature and Humanities, Kharazmi University Tehran, Iran

2 M.A. in Philosophy of Religion, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran.

چکیده [English]

In his book, The God Who Risks, John Sanders tries to reach an adequate resolution to the conflict between divine foreknowledge and human free will. He admits God’s omniscience but denies  His exhaustive definite foreknowledge of future events. Sanders calls this “dynamic omniscience”. According to this view, future events are not knowable and are epistemologically open; So, divine foreknowledge is not logically possible. God knows all there is to know, but omniscience does not require foreknowledge. God may give a forecast of what he thinks will occur based on his exhaustive knowledge of past and present factors, but such predictions are always open to the possibility that God might be mistaken about some points. Just as omnipotence is not denied by saying that God cannot do the logically impossible, so too omniscience is not denied by saying that God cannot foreknow the logically unknowable.  This article is an exposition and critical evaluation of Sanders’s view.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Open Theism
  • Divine Foreknowledge
  • Human Free Will
  • Fatalism
  • John Sanders
رابرت، کین. 1391. فلسفه اختیار. ترجمه فخرالسادات علوی. تهران: حکمت.
فرانکفورت، هری. 1394. «امکان‌های بدیل و مسئولیت اخلاقی». ترجمه حسین واله. ارغنون 1-2.
Basinger, David. 1991. “Middle Knowledge and Divine Control,” International Journal for Philosophy of Religion 30(3).
Bernstin, Mark. 2015. “Fatalism,” in The Oxford Handbook of Free Will. Edited by Robert Kane. Oxford University Press.
Boyd, Gregory A. 2001. “The Open-Theism View,” in Divine Foreknowledge. Edited by Jammes k. Beilby and Paul R. Eddy. Intervarisity Press.
Cahn, Steven M. 1967.  Fate, Logic, and Time. Yale University Press.
Clarke, W. Norris. 1973. “A New Look at the Immutability of God.” In God, Knowable and Unknowable, edited by Robert J. Roth. New York: Fordham University Press.
Craig, William Lane. 2001. “The Middle-Knowledge View.” In Divine Foreknowledge, edited by Jammes k. Beilby and Paul R. Eddy, 119-43. Intervarisity Press.
Finch, Alicia, and Ted Warfield. 1999. “Fatalism: Logical and Theological.” Faith and Philosophy 16(2).
Frankfurt, Harry G. 1969. “Alternate Possibilities and Moral Responsibility.” Journal of Philosophy 66.
Gregersen, Niels Henrik. 2002. “Faith in a World of Risks: A Trinitarian Theology of RiskTaking.” In For All People: Global Theologies in Context: Essays in Honor of Viggo Morterson, edited by Else Pedersen, Lam Holger and Peter Lodberg. Grand Rapids: Eerdmans.
Hasker, William. 1989. God, Time and Knowledge. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press.
Helm, Paul. 1994. The Providence of God. lnterVarsity Press.
Hunt, David. 2001. “The Simple-Foreknowledge View.” In Divine Foreknowledge, edited by Jammes k. Beilby and Paul R. Eddy. InterVarisity Press.
Kane, Robert. 2005. A Contemporary Introduction to Free Will. Oxford University Press.
Kenny, Anthony. 1979. The God of the philosophers. Clarendon Press.
Kierkegaard, Soren. 1939. Christian Discourses. Translated by Walter Lowrie. New York: Oxford University Press.
Packer. J. I. 1967. Evangelism and the Sovereignty of God. Chicago: InterVarsity Press.
Pike, Nelson. 1965. Divine Omniscience and Voluntary Action. Duke University Press.
Rice, Hugh. 2006. Divine omniscience, Timelessness, and the Power to Do Otherwise. Cambridge University Press.
Sanders, John. 2007. The God Who Risks, A Theology of Divine Providence. InterVarsity Press.
Sproul, R. C. 1986. Chosen by God. Tyndale House.
Van Inwagen, Peter. 2015. “Fatalism.” In Freedom, Fatalism and Foreknowledge, edited by John Martin Fischer and Patrik Todd. New York: Oxford University Press.
Warfield, Ted. 2014. Divine Foreknowledge and Human freedom Are Compatible. Wiley.
Wolterstorff, Nicholas. 1999. Does God Suffer?. Modern Reformation.
Zagzebski, Linda Trinkaus. 1991. The Dilema of Freedom and Foreknowledge. New York: Oxford University Press.