نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• جواد قلی پور ¹
• یوسف دانشور نیلو ²

¹ دانشجوی دکتری کلام، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، قم، ایران.

² استادیار گروه کلام و فلسفه دین، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، قم، ایران.

چکیده

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های علم نوین روش کمّی و ریاضیاتی آن است. باور رایج این است که این مبنای علم نوین در قرن شانزدهم و در انقلاب علمی به همراه خود علم نوین به وجود آمده است، لکن بررسی‌های تاریخی حاکی از آن است که روش کمّی علم نه در بحبوحه ظهور علم نوین در انقلاب علمی، بلکه در منازعات الهیاتی قرون وسطای متأخر متولد شد. این نکته از جهت روشن کردن رابطه‌ای که علم و دین در طول تاریخ مغرب‌زمین داشته‌اند حائز اهمیت است. شواهدی حاکی از آن است که متألهان مسیحی، با انگیزه‌های الهیاتی، مسائلی را مطرح کردند که بستر مناسبی را برای پیدایش تجربه‌گرایی به وجود آورد. در نوشتار حاضر عوامل پیدایش روش کمّی را در قرون وسطای متأخر و در میان متألهان مسیحی مورد بررسی قرار خواهیم داد. از خلال این بررسی آشکار خواهد شد که در این عصر سه عامل مهم که با انگیزه‌های الهیاتی همراه بودند در به وجود آمدن روش کمّی موثر واقع شدند: توجه به نورشناسی با انگیزه‌های الهیاتی، افلاطون‌گرایی در الهیات، و وجود انگیزۀ الهیاتی در استفاده از ریاضیات. در ضمنِ این تحلیل، رابطۀ تجربه‌گرایی و الهیات مسیحی در قرون وسطای متأخر روشن خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

• علم نوین
• روش کمّی و ریاضیاتی
• الهیات مسیحی
• نورشناسی
• افلاطون‌گرایی در الهیات

20.1001.1.22286578.1397.16.2.11.4

عنوان مقاله [English]

The Relation of Quantitative and Mathematical Methods in Science and Late Medieval Christian Theology

نویسندگان [English]

• Javad Gholipoor ¹
• Yousef Daneshvar Nilu ²

¹ Phd student of theology, department of theology and philosophy of religion, The imam khomeini educational & research institute

² Assistant professor at department of theology and philosophy of religion, The Imam Khomeini Educational & Research Institute

چکیده [English]

One of the most important features of modern science is its quantitative and mathematical method. It is commonly held that this method was developed along with modern science, during the 16^th century, but a close historical investigation would suggest that this method was in fact developed during the theological debates of the late medieval era rather than during the Scientific Revolution. This is particularly important for elucidating the historical relationship between science and religion in the west. Evidence suggests that it was the Christian theologians, who in spite of their theological concerns, encouraged Empiricism. In the present paper, I shall investigate the motivating factors for developing a quantitative method in late medieval theology. I will prove these three elements to have played an important role in this: the study of Optics with theological interests, Platonism in theology, and having theological intentions in pursuing mathematics. Thus, the relation between Empiricism and late medieval theology will be demonstrated.

کلیدواژه‌ها [English]

• Modern Science
• Quantitative and Mathematical Method
• Christian Theology
• Optics
• Platonism in Theology