نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• خالد زندسلیمی ¹
• حسین هوشنگی ²

¹ دانشجوی دکتری فلسفه تطبیقی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران, تهران, ایران (نویسنده مسئول)

² دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران

چکیده

غزالی از جمله اندیشمندانی است که به مساله‌ی توجیه باور به وجود خدا پرداخته است .وی برای خداباوری چهار الگوی مختلف مطرح می‌کند که عبارتند از؛ الگوی خداباوری پیامبران، الگوی خدا باوری اولیاء، الگوی خداباوری متکلمان و الگوی خداباوری عوام. او هر یک از این الگوها را مناسب برای گروهی خاص از مردم می‌داند. غزالی معتقد است در میان چهار الگوی ذکر شده بالاترین درجه‌ی باور به خدا در الگوی خداباوری پیامبران و اولیاء حاصل می‌شود است که مبتنی بر شهود عرفانی هستند. این همان چیزی است که ما امروزه آن ‌را تجربه‌ی دینی می‌نامیم. لذا می‌توان نظریه‌ی او را نوعی قرینه‌گرایی مبتنی بر تجربه دینی تلقی کرد. لازم به ذکر است که می‌توان الگوهای چهارگانه‌ی غزالی را در قالب یک الگوی طولی و تشکیکی بازسازی کرد که در این قالب الگوی خداباوری انبیاء و اولیاء در بالاترین مرتبه و سایر الگوهای خداباوری در درجات دیگر قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

• الگوی خداباوری
• تجربه‌ی دینی
• ابوحامد محمد غزالی
• قرینه گروی مبتنی بر تجربه دینی

20.1001.1.22286578.1394.13.2.6.8

عنوان مقاله [English]

Reconstruction of Four Models of Believe in God in Al-Gazali’s Thought

نویسندگان [English]

• Khaled Zandsalimi ¹
• Hossein Hooshangi ²

¹ PhD Student of Comparative Philosophy, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran (Corresponding Author)

² Associate Professor at the Department of Islamic Philosophy and Kalam, Imam Sadiq University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Al-Gazali is one of the thinkers who has tried to build a strong foundation for theism. In his theory of belief in God, he introduces four models which pertains to four different classes of people. This models include prophetic, saintlike, theological and the vulgar ones. Al-Gazali believes that the first model which is based on mystical experience is the strongest one. This model is similar to what we call belief in God on the basis of religious experience. Thus, it can be considered as an evidential model which is based on religious experience. Al-Gazali’s theory can be reconstructed in a graded model of belief in god in which the prophets and saints attain the higher grade and others have the lower ones.

کلیدواژه‌ها [English]

• Religious Experience
• Models of Belief in God
• Al-Gazali
• Evidentialism