پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)

وجود خدا و صرفه‌مندی اخلاق

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه اخلاق دانشگاه قم، قم، ایران (نویسنده مسئول)

2 استادیار دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

چکیده

در این نوشتار، پس از تهمید مقدمه‌ای بسیار کوتاه در باب معنا و جایگاه براهین اخلاقی، برهان نوینی تحت عنوان «برهان ضرورت خدا و/یا دنیای جبرانگر برای صرفه‌مندی اخلاق» تبیین خواهد شد. ادعای نوشتار پیش رو این است که در کنار توسل به مقولۀ جبرانگری خداوند و جایگاه توبه در اخلاقیات دینی می‌توان از طریق توسل به مقولۀ صرفه‌مندی اخلاق، وجود خدا را برای توجیه تام اخلاق ضروری ساخت. در این برهان ضروری دانستن وجود خدا برای اخلاق به معنای نفی استقلال روان‌شناختی، عقلانی، وجودشناختی و زبان‌شناختی اخلاق از دین نیست. در واقع اگر برهان مطلوب ما مقبول واقع شود، از یک سو راهی است برای کاهش چالشی که میان اخلاق دینی و فرادینی وجود دارد، و دچار برخی تبعات منفی نظریهٔ امر الهی نمی‌گردد، و از سوی دیگر در قیاس با سایر براهین اخلاقی پیشفرض‌های کمتری دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Existence of God and the Efficacy of Morality

نویسندگان [English]

  • Masoud Sadeghi 1
  • Asadollah Azhir 2

1 PhD Student of Philosophy of Ethics, University of Qom, Qom, Iran (Corresponding Author)

2 Assistant Professor of Razi University, Kermanshah, Iran

چکیده [English]

In this paper, after a brief description of some common moral arguments for the existence of God, there is suggested a new argument entitled "necessity of the existence of a compensatory world or God for efficacy of morality". It is believed that in some occasions, the efficacy/usefulness of a moral belief or theory depends on the existence of God. By this argument, we attain not only a justification of morality, but also its full or best justification. Our argument does not require the denial of ontological, psychological, linguistic or rational independence of morality from religion or God. This argument is a way for filling the gaps between religious and secular ethics on the one hand and a solution to rescue from the bad outcomes of divine command theory on the other. Another privilege of our argument is its fewer assumptions in comparison with other moral arguments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral Argument
  • Necessity of God’s Existence
  • Efficacy of Morality
  • Compensatory World/God
Byrne, Peter (2004), "Moral Arguments for the Existence of God,"The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.), URL = <http://plato.stanford.edu /archives/ spr2013/ entries/moral-arguments-god/>.
Drabkin, Douglas (1994), "A Moral Argument for Undertaking Theism," American Philosophical Quarterly, Vol. 31, No. 2, pp. 169-175.
Hepburn, Ronald W. (2006), "Moral Arguments for the Existence of God," Encyclopedia of Philosophy, 2nd Edn Vol. 6. Thomson Gale.
Hick, John (1974), The Existence of God, Macmillan Publishing.
Kant, Immanuel (1997), lectures on ethics, Edited and Translated by Peter Heath, Cambridge.
Kant, Immanuel (2002), Critique of practical reason, translated by Werner S. Pluhar, introduction by Stephen Engstrom, Hackett Publishing Company.
Küng Hans (1991), Does God Exist? An answer for today, Translated by Edward Quinn from German, SCM Press.
Martin, Michael (1990), Atheism: a Philosophical Justification, Temple University Press.
Prasad, Sachidanand (2005), The concept of god in philosophy of kant, B. K. Taneja.
Rosati, Connie S. (2008), "Moral Motivation," The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.), URL = <http://plato.stanford.edu/archives/fall2008/entries/moral-motivation/>.
Sims, Ronald R. (2002), Teaching Business Ethics for Effective Learning,Greenwood Publishing Group.
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1394
صفحه 111-130