نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• علیرضا اژدر

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مرکز اهواز، اهواز، ایران

چکیده

از دیدگاه غزالی، مباحث علوم طبیعی در دو بحث عمده، با آموزههای دینی،
ناسازگار است:
1 .سببیت: لازمهی پذیرش سببیت، اثر داشتن پدیدههای طبیعی و رابطهی علیت
بین آنها است. غزالی این دیدگاه را ناسازگار با عمومیت قدرت خداوند و معجزات
انبیاء میداند. وی حل مشکل را در پذیرش نظریهی عادت اشاعره و نفی رابطهی
علیت بین پدیدههای طبیعی میداند.
2 .نفْس: مبحث نفس از مباحث مهم حکمت طبیعی است. غزالی از میان مباحث
نفس، بحث تجرد، سرمدیت و کیفیت بقاء نفس پس از مرگ را مورد توجه قرار
داده است. وی دیدگاه فلاسفه را در این مورد، مخالف با معاد جسمانی میداند.
در این نوشتار، نخست دیدگاه غزالی در مورد علم، عالمان و علوم فلاسفه مورد
بررسی قرار گرفته، سپس به تشریح دیدگاه غزالی در مواضع ناسازگاری علوم طبیعی
با آموزههای دینی پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

• غزالی
• علوم طبیعی
• سببیت
• تجرد نفْس
• سرمدیت نفْس
• معاد جسمانی
• شرع

20.1001.1.22286578.1382.1.2.5.3

عنوان مقاله [English]

Inconsistency of Natural Sciences and Religious Doctrines in Ghazzali's View: Causation and Self

نویسنده [English]

• Alireza Azhdar

Faculty member of Payame Noor University of Ahvaz. Ahvaz, Iran

چکیده [English]

In Ghazzali's view, natural sciences are inconsistent with religious
doctrines in two main issues:
1. Causation: to accept causation, we should admit causation connection
and the effectiveness of phenomena. Ghazzali believes that this view is not
con consistent with God's generality of power and the prophets' miracles. He
recognizes the solution in acceptance of Asharyya theory of custom and
rejection of causation between phenomena.
2. Self: self issue is one of the main issues in natural wisdom. Ghazzali,
among self issues, discusses issues like immateriality, immortality and nature
of continuance of self after death. He argues that philosophers' view in this
regard is against bodily resurrection.
In this essay, first we discuss about Ghazzali's view on science, scientists
and philosophers' sciences, and then explain Ghazzali's view on the
inconsistent natural sciences issues with religious doctrines.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ghazzali
• natural sciences
• causation
• immateriality of self
• immortality of self
• bodily resurrection
• religion