تبیین نقش مبدا هستی در اندیشه دکارت

شناسنامه علمی شماره

نویسنده

استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک، اراک، ایران

چکیده

دکارت در آثار خود، با استفاده از براهین و استدلال­های عقلی، سعی در تشریح یکی از مسائل بنیادین فلسفی، یعنی اثبات مبدأ هستی دارد. او با در هم شکستن شالودۀ اسلوب­های گذشته و با بهره­گیری از ابزار خرد، در پی شناخت و تبیین نقش خداوند به عنوان امری یقینی و جوهری نامتناهی در جهان هستی است. دکارت، ضمن فطری خواندن حسّ خداخواهی در انسان، آن را ناشی از میل کمال­جویی انسان می­داند.
ادلۀ دکارت برای اثبات وجود خداوند، ادله­ای فلسفی است، نه کلامی؛ زیرا آرایی که دکارت دربارۀ ذات خداوند و جاودانگی روح انسانی ارائه می­دهد، تنها با کمک خرد استدلالی و فلسفی قابل تفسیر است. خردباوری دکارتی برای تبیین نقش مبدأ هستی؛ دیدگاه­ها و راهکارهای علمی و در عین حال روحانی او برای اثبات وجود خداوند؛ بهره­گیری او از مبانی ریاضی و علم مکانیک برای تبیین جهان مادی؛ و بالاخره باور قلبی، سلوک عقلانی، خشوع معنوی و آرامش عمیق دکارت در برابر ارادۀ پروردگار، از جمله مواردی است که در این مقاله تحلیل می­شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Confirmation of existence origin in the philosophy of Descartes

نویسنده [English]

  • Mohammad Reza Mohseni

Assistant Professor and Faculty Member of Islamic Azad University, Arak Branch, Arak, Iran

چکیده [English]

This present study is related to explaining of Descartes about human spirit using his logical demonstration; Descartes tries to describe one of the principal contexts in his writings, in fact, confirmation of existence origin. The reasons that he presents are not theological.
In his opinion, belief in God in human is natural, and it is arising from his tendency to idealism. In his view, God is an infinite substance. Although he presents a mechanical explanation from material universe, but his cordial belief guide him to a spiritual surrender and a deep tranquility against the will of God.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Descartes
  • Existence Origin
  • Reason
  • Material Universe
  • Ideal
  • Existence
اوی زرمان، تئودور (1377)، مسائل تاریخ فلسفه، ترجمه: پرویز بابایی، تهران: انتشارات نگاه.
دکارت، رنه (1376)، فلسفة دکارت، ترجمه: منوچهر صانعی دره­بیدی، تهران: الهدی.
همو (1384)، اعتراضات و پاسخها، ترجمه: علی. م افضلی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
فروغی، محمدعلی (1379)، سیری در حکمت اروپا، به ضمیمۀ گفتار در روش، تهران: نشر البرز.
لاوین، ت.ز (1386)، از سقراط تا سارتر، ترجمه: پرویز بابایی، تهران: انتشارات نگاه.
هوسرل، ادموند (1384)، تأمّلات دکارتی، ترجمه: عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
Alquié, Ferdinand (1956), Descartes, l’homme et l´œuvre, Paris: Hatier.
Id. (2005), Leçon sur Descartes, Paris, Edition de La Table Ronde.
Collection Itineraires litteraires XVII siècle (1991), Hatier.
Descartes, René (1990), Méditation métaphysique, Paris: Gallimard.
Marion, Jean- Luc (2007), Descartes, Paris: Beyard.