علم حضوری نفس به بدن و خروج از ایدئالیسم مطلق

شناسنامه علمی شماره

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری فلسفه، دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشیارگروه فلسفه دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

مبحث علم حضوری، در تفکّر فلسفی اسلامی بعد از مواجهة جدی آن با فلسفة غرب در قرن بیستم، اهمیت مضاعفی یافت. دلیل اهمیت آن، رویکرد جدیدی می­باشد که در حیطة معرفت­شناسی، این نوع از علم در اختیار فیلسوفان اسلامی قرار می­دهد. با بهره­گیری از این علم، برای فیلسوفان اسلامی، هم امکان اثبات اعتبار فلسفه به معنای مابعدالطبیعه فراهم شده است؛ و هم قادر به دفاع از رویکرد رئالیستی در علم شده­اند. یکی از اقسام علم حضوری که تا به حال، کمتر مورد توجّه اندیشمندان این رشته قرار گرفته، علم حضوری نفس به بدن است. با این وجود، با توجه به مبانی ملاصدرا در علم النفس، باید این قسم از اقسام علم حضوری را از مسلمات فلسفة صدرائی به حساب آورد. در این مقاله، کوشش شده است تا با استفاده از علم حضوری نفس به بدن، امکان اثبات عالم خارج به لحاظ فلسفی، یعنی خروج از ایدئالیسم مطلق، نشان داده شود. بدین منظور، در ابتدا به توضیح و اثبات علم حضوری نفس به بدن در نزد ملاصدرا پرداخته و سپس اقسام ایدئالیسم نیز اجمالاً مورد بررسی قرار گرفته است.   

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Present Knowledge of the Body: An Attempt to Overcome Absolute Idealism

نویسندگان [English]

  • Philipp (Ali) Lanzl 1
  • Hossein Ghaffari 2

1 PhD Student of Philosophy, Faculty of Literature, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Associate Professor at the Department of Philosophy, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

After Islamic Philosophy had been confronted with Western Philosophy in the 20th century, the topic knowledge by presence has gained more importance. This is because it provides a new account for Islamic philosophers in epistemology. By the use of this type of knowledge they have the possibility to prove the plausibility of Metaphysics and can defend a realistic account of episteme. One form of knowledge by presence which has been neglected, is the present knowledge of the body. Nevertheless on the ground of the philosophy of Mulla Sadra, there is no doubt that this knowledge is a kind of knowledge by presence. This article tries to overcome absolute idealism by the use of present knowledge of the body and to prove the existence of the outside world. Therefore it states the definition and proof of present knowledge of the body at the beginning and then deals with two kinds of idealism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge by Presence
  • Knowledge by Correspondence
  • Formal Body
  • Corpus
  • Epistemology
  • Mind
  • Idealism
  • Realism
آشتیانی، سید جلال الدین (1380)، شرح حال و آرای فلسفی ملاصدرا، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ چهارم.
بهمنیار بن المرزبان (1375)، التحصیل، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
سبحانی، جعفر (1427)، بحوث فی الملل و النحل؛ دراسةموضوعیة مقارنة للمذاهب الاسلامیة، قم: موسسة الامام الصادق (ع)، الطبعة الاولی، الجزء الاول.
سهروردی، شهاب الدین یحیی (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم، جلد 2.
طباطبائی، سید محمد حسین(1380)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، قم: صدرا، چاپ دوازدهم، جلد اول.
همو (1424)، نهایة الحکمة، قم: موسسة النظر الاسلامی، چاپ 17.
مصباح یزدی، محمد تقی (1375)، شرح جلد هشتم الاسفار الاربعه، قم: موسسه‌ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ اول، جلد 1.
ملاصدرا (1361)، العرشیه، تهران: انتشارات مولی.
همو (1381)، المبدأ و المعاد، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ اول، جلد 1.
همو (1382)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ اول.
همو (1410)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، الطبعة الرابعة، 9 مجلد.
Durant,  Will (1982), Die großen Denker, Andreas Hecht, Bergisch Gladbach, Bastei Lübbe Verlag, 2. Ausgabe.
Feuerbach, Ludwig (1961), Einige Bemerkungen über den Anfang der Philosophie, Frankfurt: hg. V. E. Thies, Bd. 9.
Hegel, Georg Friedrich Wilhelm (1971), Vorlesungen über die Geschichte der Philosophie III, Werke Band XX, Frankfurt.
Klein, Hans-Dieter )2003), METAPHYSIK, Eine Einführung, Oberwart: Literas Verlag, 4. Auflage.
Streminger, Gerhard (1994), David Hume: Eine Untersuchung über den menschlichen Verstand, Ein einführender Kommentar, Wien: Ferdinand Schöningh Verlag.