بررسی و نقد کثرت گرایی به روایت سید حسین نصر

شناسنامه علمی شماره

نویسندگان

1 دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد مدرسی معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

پژوهش حاضر، به بررسی و نقد کثرت­گرایی دینی در فلسفة دین سید حسین نصر می­پردازد. در این تحقیق، ابتدا رابطة سنّت، دین و حکمت خالده از نگاه نصر بررسی شده و سپس مبانی کثرت­گرایی دینی در فلسفة دین وی بررسی و تبیین می­گردد. «قائل شدن به مبدأ واحد برای تمام ادیان»، «تمایز میان ظاهر و باطن در عالَم و در دین»، «قائل شدن به وحدت باطنی و کثرت ظاهری در عالم هستی و در دین»، «تفکیک حقیقت به حقیقت مطلق و حقیقت نسبی» و «وجود عناصر متشابه در ادیان مختلف»، مبانی و دلایلی است که نصر برای حقانیّت ادیان گوناگون؛ و قائل شدن به کثرت­گرایی دینی، در آثار مختلف خود به آن­ها استشهاد کرده است. در این تحقیق، سعی بر آن بوده است که این مبانی، تبیین شده و مورد بررسی قرار گیرند. پس از آن، رویکرد کثرت­گرایانه نصر نقد شده و اشکالاتی نیز دربارة آن مطرح شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Survey and Criticism of Nasr's Version of Religious Pluraism

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mohammadrezaii 1
  • Taher Karimzadeh 2

1 Associate Professor at the Department of Philosophy, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

This study seeks to explain and critisise religious pluralism in philosophy of rligion of sayyed Hossain Nasr. Accordingly, we first analyze the relation of tradition, religion and perennial philosophy from the Nasr's view point and then make an explanation of the foundations of pluralism in his view. "Holding a unique sourse for all of the religions", "making distinction between external and internal aspect of universe and religion", "distinguishing absolute truth from relational one", "inward unity and outward plurality in the universe" and "similar elements in differen religions" are the foundations and reasons which are cited by Nasr for religious pluralism in his different works. After explanation of his theory, we tried to criticise his views.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religious pluralism
  • Transcendent unity of religions
  • Religion
  • Perennial philosophy
  • Tradition
  • Traditionalists
  • Nasr
قرآن کریم
اصلان، عدنان (1382)، پلورالیسم دینی؛ راه­های آسمان، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: نقش جهان.
اعوانی، غلامرضا؛ بینامطلق، محمود؛ ملکیان، مصطفی (1377)، «اقتراح دربارة سنّت­گرایی»، نقد و نظر، ش3و4.
اکبری، رضا (1383)، «مبانی معرفت­شناختی نظریة کثرت­گروی جان هیک»، نامة حکمت، سال اول، ش4.
خسروپناه، عبدالحسین (1388)، جریان­شناسی فکری ایران معاصر، قم: حنا.
دانش، جواد (1386)، «حکمت خالده و وحدت متعالی ادیان»، معرفت، ش120.
نصر، سیدحسین (1382)، نیاز به علم مقدس، ترجمه حسن میانداری، قم: طه.
همو (1383)، آرمان­ها و واقعیت­های اسلام، ترجمه شهاب­الدین عباسی، تهران: سهروردی.
همو (1385- الف)، قلب اسلام، ترجمه سید مصطفی شهرآیینی، تهران: انتشارات حقیقت.
همو (1385- ب)، معرفت و معنویت، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: نشر سهروردی.
همو (1386)، دین و نظم طبیعت، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: نشر نی.