نوع مقاله : کوتاه

نویسنده

• اکبر قربانی

استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان، واحد اردستان، اردستان، ایران.

چکیده

الهیات عملی را می‌توان نوعی گسترش کاربردی و کارکردی آموزه‌های الهیاتی، یا برآمده از الهیات، در زندگی انسان دانست. نوشتار حاضر، با توجه به معنای عام الهیات، به برخی چالش‌های پیش روی الهیات عملی می‌پردازد. چالش اول انتظار بشر از دین است. با عنایت به انتظار گسترده از دین است که می‌توان پای الهیات را به قلمرو اجتماع و نهادهای اجتماعی کشاند. اگر انتظار حداقلی از دین داشته باشیم، نقش الهیات چندان برجسته نخواهد بود. چالش دوم رابطه سنت و تجدد است. در دوران سنت و با نگرش سنتی برخی نهادهای اجتماعی پیوند وثیقی با دین و الهیات داشتند، اما در نگرش و دوران متجدد نقش اجتماعی یا سازمانی الهیات غالباً بر عهده نهادهای جدید برآمده از علوم جدید و دنیای متجدد است. از این رو، در دوران متجدد و با نگرش تجددگرایانه، الهیات عملی متهم به نوستالژی و موضع انفعالی می‌شود. چالش سوم مصادره الهیات عملی توسط روحانیت رسمی است. تاریخ دین و الهیات حکایت از این دارد که روحانیت رسمی و حکومتی با رویکردی انحصارطلبانه و تمامیت‌خواهانه توانسته است دین و الهیات را به نفع خود و در راستای افزایش قدرت و ثروت و نفوذ اجتماعی خود مصادره کند. هرچند این مصادره گهگاه به مصلحت عمومی و اجتماعی منجر شده است، اما به نظر می‌رسد مفسده این مصادره بیش از مصلحت آن باشد. چالش چهارم جهانی شدن است. با توجه به فرایند جهانی شدن، اهمیت و ضرورت الهیات جهانی افزایش یافته است. از این رو، الهیات عملی بدون غلبه بر بنیادگرایی و انحصارگرایی دینی نمی‌تواند به حل و فصل مسائل و معضلات جهانی کمک کند. توفیق و گسترش الهیات عملی در گرو پاسخ نظری و عملی به چالش‌های پیش‌گفته است، چالش‌هایی که نه تنها الهیات بلکه خود دین و دین‌ورزی را نیز به مخاطره انداخته است.

کلیدواژه‌ها

• الهیات عملی
• انتظار بشر از دین
• سنت و تجدد
• روحانیت رسمی
• جهانی شدن

عنوان مقاله [English]

Challenges Facing Practical Theology

نویسنده [English]

• Akbar Qorbani

Assistant Professor, Islamic Teachings Defpartment, Ardestan Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Ardestan, Iran.

چکیده [English]

Practical theology can be considered as a kind of practical and functional expansion of theological teachings or something derived from theology in human life. The present article, considering the general meaning of theology, addresses some of the challenges facing practical theology. The first challenge: human expectation of religion. It is according to the widespread expectation of religion that theology can enter the realm of society and social institutions. By a minimum expectation from religion, the role of theology will not be so prominent. The second challenge: tradition and modernity. In the traditional era and with a traditional attitude, some social institutions have been closely related to religion and theology, but in the modern attitude and era, the social or organizational role of theology is often relegated to new institutions from the new sciences and the modern world. Hence, in the modern age and with a modern attitude, practical theology is accused of a nostalgic and passive attitude. The third challenge: confiscation of practical theology by the official clergy. The history of religion and theology shows that the official and governmental clergy, with an exclusive and totalitarian approach, has been able to confiscate religion and theology in their favor and in order to increase power, wealth, and social influence. Although this confiscation has occasionally led to the public and social interest, it seems that the corruption caused by this confiscation is more than its interest. The fourth challenge: globalization. Due to the process of globalization, the importance and necessity of global theology have increased. Hence, practical theology, without overcoming religious fundamentalism and exclusivism, cannot solve global problems. The success and development of practical theology depend on the theoretical and practical response to the aforementioned challenges; Challenges that have endangered not only theology but also religion itself.

کلیدواژه‌ها [English]

• Practical Theology
• Human’s Expectation from Religion
• Tradition and Modernity
• Official Clergy
• Globalization