پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)

اخلاقِ حرمتِ حیات

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه ادیان و عرفان، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

اخلاق حرمت حیات ـ‌پروردۀ آلبرت شوایسترـ  حامی صورت‌های مختلف حیات اعم از بشری و غیربشری است و بر حفظ و حرمت به حیات تأکید دارد. از سوی دیگر، آرتور شوپنهاور معتقد به انکار حیات و کناره‌گیری از آن است. این مقاله به ربط و نسبت بین اخلاق حرمت حیات و اندیشه‌های شوپنهاور می‌پردازد. از سویی حرمت حیات مبتنی بر ارادۀ معطوف به حیات و تأکید بر تجربه‌های انضمامی و جزئی است که نشان از مشابهت با و تأثیرپذیری از مبانی متافیزیکی و روشی شوپنهاور دارد. اما از سوی دیگر آلبرت شوایتسر، مبدع اخلاق حرمت حیات، با تفسیری پویا از مفاهیم شوپنهاوریِ «ارادۀ معطوف به حیات» و «کنارگیری»، و تأکید بر «ارادۀ معطوف به محبت»، بر خلاف شوپنهاور راه به تأیید حیات و تأکید بر حفظ و حرمت حیات می‌برد. انگیزه‌های خاص الهیاتی او در این میان قابل مشاهده‌اند. بنابراین این دو اندیشمند در مبادی اخلاقی و اخلاق هنجاری و نیز در ابتنای زندگی و عمل خود بر نظریه‌هایشان کاملاً متفاوت‌اند. از سویی تأثیر مبادی مسیحی شوایتسر بر اخلاق حرمت حیات و از سوی دیگر تأثیر پیشینۀ روانی شوپنهاور بر بدبینی او به جهان و در نتیجه انکارش در باب حیات مشهود است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Ethics of Reverence for Life

نویسنده [English]

  • Jaafar Fallahi

Assistance professor, department of religions and mysticism, faculty of humanities, University of Semnan, Semnan, Iran.

چکیده [English]

Ethics of reverence for life – presented by Albert Schweitzer - advocates any kind of life be it human or not. Arthur Schopenhauer believes that one has to deny life and resign from him. In this essay the relation between ethics of reverence for life and Schopenhauer’s thoughts is investigated. Reverence for life is based on the will to live and methodologically on particular and concrete experiences, which shows the similarity between its metaphysical bases of the ethics and that of Schopenhauer’s thoughts. Albert Schweitzer, However, by rereading Schopenhauer’s notions of the will to live and resignation and by emphasis on will to love, unlike Schopenhauer, leads to life affirmation and reverence for life. Schweitzer’s special kind of theological motivations could be seen here. The two thinkers are different in normative ethics. On one hand, the effect of Schweitzer’s Christian ground on his ethics of reverence for life is visible, and on the other hand, the effect of Schopenhauer’s psychological background with his mother on his pessimistic worldview and consequently on life denial is undeniable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethics of Reverence for Life
  • Arthur Schopenhauer
  • Christianity
  • Albert Schweitzer
  • Anthropological Theology
تنر، مایکل. 1389. آرتور شوپنهاور. ترجمۀ خشایار دیهیمی. تهران: ماهی.
دانیل، آنیتا. 1374. حماسۀ آلبرت شوایتزر. ترجمۀ حبیبه فیوضات. تهران: علمی و فرهنگی.
شوایتسر، آلبرت. 1347. شوایتزر در قلب سیاهان. ترجمۀ علمیرا شادی. بی‌جا: بی‌نا.
شوپنهاور، آرتور. 1388. جهان همچون اراده و تصور. ترجمۀ رضا ولی‌یاری. تهران: مرکز.
علیزمانی، امیرعباس. 1386. «معنای معنای زندگی». نامه حکمت، ش 28.
کیوپیت، دان. 1380. دریای ایمان. ترجمۀ حسن کامشاد. تهران: طرح نو.
مک‌کواری، جان. 1378. تفکر دینی در قرن بیستم (مرزهای فلسفه و دین 1900-1980). ترجمۀ بهزاد سالکی. تهران: امیرکبیر.
مگی، برایان. 1393. فلسفۀ شوپنهاور. ترجمۀ رضا ولی‌یاری. تهران: مرکز.
Barsam, Ara Paul. 2008. Reverence for Life: Albert Schweitzer’s Great Contribution to Ethical Thought. Oxford: Oxford University Press.
Cicovacki, predrag (ed.). 2009. Albert Schweitzer’s Ethical Vision: A Sourcebook. Oxford.
Schweitzer, Albert. 1990. Out of My Life and Thought. translated by Antje Bultmann Lemke. The Johns Hopkins University Press.
Schweitzer, Albert. 2009. ‘Schopenhauer and Nietzsche’s Quest for Elementary Ethics.’ in Albert Schweitzer’s Ethical Vision: A Sourcebook. Cicovacki, predrag (ed.). Oxford, pp. 123- 134.
Schweitzer, Albert. 1936. ‘The Ethics of Reverence for Life.’ Christendom 1/2: 225-239.
Schweitzer, Albert. 1987. The Philosophy of Civilization. translated by C. T. Campion, New York: Prometheus Books.
Schweitzer, Albert. 1996. The Quest of the Historical Jesus. translated by W. Montgomery. London: SCM Press.
Wilson, John E. Introduction to Modern Theology: Trajectories in the German Tradition. Westminster: John Knox Press.
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)
دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 30
آبان 1396
صفحه 143-165