نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• امیرحسین خداپرست

استادیار گروه فلسفه غرب،مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، تهران، ایران.

چکیده

گرچه در سنت فلسفۀ دین استدلال اخلاقی بر وجود خدا موضوعی شناخته‌تر است، در دهه‌های اخیر فیلسوفان خداناباور به طرح استدلال اخلاقی علیه وجود خدا نیز پرداخته‌اند. این استدلال دست‌کم به پنج شکل متفاوت صورت‌بندی شده است: (1) استدلال از طریق مسئلۀ شر، (2) استدلال از طریق نقد باخودبیگانگی، (3) استدلال از طریق خودآیینی، (4) استدلال از طریق نقد مصلحت‌اندیشی، و (5) استدلال از طریق آموزه‌های غیراخلاقی ادیان. برخی از این صورت‌بندی‌ها را می‌توان استدلال اخلاقی نظری علیه وجود خدا و برخی دیگر را استدلال اخلاقیِ عملی علیه وجود خدا شمرد. استدلال‌های اخلاقی نظری علیه وجود خدا بر شواهدی اخلاقی تمرکز دارند که نشان می‌دهند خدایی در کار نیست و خداباوری کاذب است، در حالی که استدلال‌های اخلاقیِ عملی نشان می‌دهند باور به وجود خدا مانع زندگی شکوفای اخلاقی و دستیابی به غایت آن است یا حتی موجب اعمال غیراخلاقی می‌شود. در پایان مقاله، نتیجه می‌گیرم که هیچ یک از صورت‌بندی‌های استدلال اخلاقی علیه وجود خدا به نتیجۀ مطلوب خود نمی‌رسد. با این حال، توجه به آنها حاوی درس‌های اخلاقی مهمی برای خداباوران است.

کلیدواژه‌ها

• استدلال اخلاقی
• وجود خدا
• مسئله‌ی شر
• باخودبیگانگی
• خودآیینی

20.1001.1.22286578.1396.15.2.2.8

عنوان مقاله [English]

The Moral Argument against the Existence of God?

نویسنده [English]

• Amirhossein Khodaparast

Assistant professor of philosophy, department of western philosophy, Iran Research Institute of Philosophy, Tehran, Iran.

چکیده [English]

While the moral argument for the existence of God is a more familiar issue in philosophy of religion, recently, atheist philosophers have proposed a moral argument against the existence of God. This argument has been formulated in at least five ways: (1) from the problem of evil, (2) from the critique of alienation, (3) from autonomy, (4) from the critique of expediency, and (5) from the immoral teachings of world religions. Some of these formulations can be regarded as a theoretical moral argument against the existence of God and some of them as a practical/pragmatist moral argument against the existence of God. Theoretical moral arguments against the existence of God have concentrated on moral evidence that show there is no God and, so, theism is false, while practical moral arguments against the existence of God have concentrated on the fact that belief in God is an obstacle for fulfilled moral living and achieving the ends of moral life, or even makes our actions immoral. At the end, I conclude that none of the formulations of the moral argument against the existence of God are productive. However, there are important lessons in each of the formulations of the argument for theists if they attend to them.

کلیدواژه‌ها [English]

• Moral Argument
• The Existence of God
• The Problem of Evil
• Alienation
• Autonomy