نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• مریم باروتی ¹
• قاسم کاکایی ²
• رضا اکبریان ³

¹ دانشجوی دکتری فلسفه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

² استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

³ استاد گروه فلسفه و منطق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

در بیشتر آثار علامه طباطبایی، نظریۀ معناشناختی غالب همان «دیدگاه اثبات بلاتشبیه» است. اما چنین به نظر می‌رسد که در این آثار، یک مدل واحد از دیدگاه اثبات بلاتشبیه ارائه نمی‌گردد، بلکه دست‌کم سه مدل متفاوت را می‌توان تمییز داد: (الف) مدل طولی بودن اصل معنا با قطع نظر از خصوصیات مصادیق، (ب) مدل طولی بودن اصل معنا از حیث بیان مصادیق، (ج) مدل متواطی اصل معنا از حیث غرض و کارکرد مشترک. در این مقاله سعی می‌شود به تبیین و تحلیل هر مدل، بر اساس نظرات خاص علامه طباطبایی بپردازیم، و برای هر مدل مصادیقی را از آثار ایشان استخراج و تحلیل کنیم. گرچه دیدگاه اثبات بلاتشبیه مزایایی دارد و زبان طبیعی و مفاهیم حاکی از این زبان را، که ناظر به قلمروی متناهی است، تعالی می‌بخشد و دربارۀ خداوند به کار می‌گیرد، در عین حال انتقاداتی بر این دیدگاه وارد است که باید به آنها توجه کرد.

کلیدواژه‌ها

• علامه طباطبایی
• صفات الهی
• اثبات بلاتشبیه

20.1001.1.22286578.1396.15.2.1.7

عنوان مقاله [English]

Tabatabaie on Semantics of Divine Attributes

نویسندگان [English]

• Maryam Barooti ¹
• Ghasem Kakaie ²
• Reza Akbarian ³

¹ PhD candidate of philosophy, faculty of humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.

² Professor of Islamic philosophy and theology, faculty of Islamic theology and teachings, Shiraz University, Shiraz, Iran.

³ Professor of Islamic philosophy, department of philosophy and logic, faculty of humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

In the majority of his works, Tabatabaie takes the side of cataphaticism about divine attributes. But the theory is presented in his different works in different ways. There are at list 3 ways in which he has presented the theory including (1) verticality of meaning regardless of instances, (2) verticality of meaning with respect to expression of instances, and (3) ungradedness of meaning with respect to the goal and the common function. In this article, we shall try to explain and analyze the three models, and give examples of each one from his works. Notwithstanding that cataphaticism have advantages and transcends the finitude-oriented natural language and makes use of it with regard to God, it suffers from noteworthy shortcomings.

کلیدواژه‌ها [English]

• Allamah Tabatabaie
• Cataphaticism
• Divine Attributes