پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)

جعل معنا از نگاه سارتر و نقد و بررسی آن بر اساس مبانی شناخت‌گرایی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ دکتری فلسفه تطبیقی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران (نویسنده مسؤول)

2 دانشیار گروه فلسفه دین، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

جعل و کشف معنا دو دیدگاه بنیادین در معنای زندگی هستند که هر کدام موافقان و مخالفانی را به خود اختصاص داده‌اند. سارتر با تبیین وجودِ فی‌نفسه و وجودِ‌ لنفسه، و همچنین مفاهیمی همچون امکان ناضرور، آزادی و فردیت، ابتدا جهان را از هر معنایی تهی می‌کند و سپس برای استعلای خویش و همچنین عدم انفعال، در پی جعل معناست. بنابراین، در این حوزه، سارتر را می‌توان یک ناشناخت‌گرا و سوبژکتیویست خواند و از این رو انتقادات مربوط به این دو نحله به سارتر نیز تعلق می‌گیرد. برای نمونه، سارتر با سوبژکتیو دانستن معنا امکان هر گونه داوری معرفتی را دربارۀ صدق و کذب دیدگاه اخذشده از بین می‌برد. در عین حال، به نظر می‌رسد، با توجه به مبانی معرفتی ناشناخت‌گرایان و سوبژکتیویست‌ها، می‌توان از قوت این نقد کاست. همان طور که می‌دانیم، تأکیدِ سارتر و سایر اگزیستانسیالیست‌ها بر جعل و یا کشف معنا شدیداً وابسته به فرد و ساختار سوبژکتیو اوست. بنابراین به نظر می‌آید با توجه به بنیان‌های فلسفی سارتر، نقدهای مبتنی بر شناخت‌گرایی بر سارتر وارد نباشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Invention of the Meaning in Sartre’s View and Criticism in Accordance with Cognitivism Principles

نویسندگان [English]

  • Davoud Sedighi 1
  • Amirabbas Alizamani 2

1 PhD Graduate in Comparative Philosophy, Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran (corresponding author).

2 Associate Professor, Philosophy of Religion Department, Tehran University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Invention and discovery of the meaning are two rival theories of the meaning of life. With explanation of being for itself and being in itself, Sartre, first of all, empties world from all the meanings and then, for the sake of self-transcendence and avoiding passiveness, is in search of invention of the meaning. So, Sartre can be called a subjectivist and non-cognitivist. Therefore, the defects of these schools can also be attributed to Sartre’s theory. One of the most important criticisms is the impossibility of epistemic judgment. According to Sartre, if the meaning is absolutely personal and subjective, then no epistemic judgment about truth or falsity of beliefs would be possible. But, according to the epistemic principles of non-cognitivists and subjectivists, it seems that we can decrease the power of criticism. The insistence of Sartre and existentialists on the subjectivity of meaning implies that the cognitivist criticisms have nothing to do with Sartre.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jean P. Sartre
  • Meaning of Life
  • being in itself
  • being for itself
  • contingency
  • cognitivism
  • non- cognitivism

 

احمدی، بابک (1390)، سارتر که می‌نوشت، تهران: مرکز، چ 4.
ادواردز، پل (1392)، دانشنامۀ فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ انشااله رحمتی، تهران: سوفیا.
اروین، ویلیام (1393)، فلسفه‌ای برای زندگی: رواقی زیستن در دنیای امروز، ترجمۀ محمود مقدسی، تهران: گمان.
پویمن، لوئیس (1387)، معرفت‌شناسی، مقدمه‌ای بر نظریۀ شناخت، ترجمۀ رضا محمدزاده، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
تای، مایکل (1392)، فلسفۀ آگاهی، ترجمۀ یاسر پوراسماعیل، تهران: حکمت.
زاگزبسکی، لیندا (1392)، معرفت‌شناسی، ترجمۀ کاوه بهبهانی، تهران: نی.
سارتر، ژان پل (1344)، راه‌های آزادی، ترجمۀ عنایت‌اله شکیباپور، تهران: فرخی.
سارتر، ژان پل (1387)، بودلر، ترجمۀ دل‌‌آرا قهرمان، تهران: نیلوفر، چ 2.
سارتر، ژان پل (1391‌ـ‌الف)، تهوع، ترجمۀ امیر جلال‌الدین اعلم، تهران: نیلوفر، چ 12.
سارتر، ژان پل (1391‌ـ‌ب)، اگزیستانسیالسم و اصالت بشر، ترجمۀ مصطفی رحیمی، تهران: نیلوفر، چ 14.
سارتر، ژان پل (1391‌ـ‌ج)، کلمات، ترجمۀ امیر جلال‌الدین اعلم، تهران: نیلوفر، چ 2.
متیوز، اریک (1391)، فلسفۀ فرانسه در قرن بیستم، ترجمۀ محسن حکیمی، تهران: ققنوس، چ 2.
وال، ژان (1392)، نگاهی به پدیدارشناسی و فلسفه‌های هست‌بودن، ترجمۀ یحیی مهدوی، تهران: خوارزمی، چ 3.
Beyer, Christian (2015), “Edmund Husserl,” Stanford encyclopedia of philosophy, first published Fri Feb 28, 2003.
Baldwin, Tom (2010), "George Edward Moore," Stanford Encyclopedia of Philosophy, First published Fri Mar 26, 2004.
Chignell, Andrew (2010), "The Ethics of Belief", Stanford Encyclopedia of Philosophy, First published Mon Jun 14, 2010.
Golomb, Jacob (1995), In search of Authenticity from Kierkegaard to Camus, London, New York: Routledge.
Mason, Elinor (2015), "Value Pluralism," Stanford Encyclopedia of Philosophy, First published Tue Jun 20, 2006.
Metz, Thaddeus (2007), "The Meaning of Life," Stanford Encyclopedia of Philosophy, substantive revision Mon Jun 3, 2013.
Sartre, Jean-Paul (1969), Being and Nothingness, Hazel E. Barnes (tr.). Routledge.
Sartre, Jean-Pau. (1960), The Transcendence of the Ego, An Existentialist Theory of Consciousness, Forrest Williams (tr.). The Noonday Press.
Thomson, Garrett (2003), On the meaning of life, College of Wooster.
Van Roojen, Mark (2013), "Moral Cognitivism vs. Non-Cognitivism," Stanford Encyclopedia of Philosophy.
Lewis, Mike (2011), Sartre on Contingency: Philosophy, Empirical Science. Churchill College, Cambridge.
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1395
صفحه 119-142