پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)

برون گرایی معنایی، راهی برای رد تز قیاس ناپذیری

شناسنامه علمی شماره

نویسنده

دانشجوی دکتری فلسفه تحلیلی، پژوهشگاه دانش های بنیادی، تهران، ایران

چکیده

قیاس­ناپذیری در فلسفة علم می­گوید که پادایم­ها/نظریه­های علمی رقیب، هر چند از اصطلاحات واحدی استفاده می­کنند، اما راجع به موضوع واحدی سخن نمی­گویند و در نتیجه، دانشمندانی که در پارادایم­های علمی رقیب بسر می­برند یا از نظریه­های بنیادین علمی رقیب دفاع می­کنند، حرف یکدیگر را نمی­فهمند. مقالة حاضر، کوششی است برای بررسی و نقد این تز. مؤلف ابتدا با تمرکز روی دو مدافع اصلی این تز، یعنی توماس کوهن و فایرابند، آن را در بستر تاریخیِ خود توضیح می­دهد. سپس سعی می­کند مقدمات استدلال آنان بر این تز را آشکار نماید، و در نهایت تلاش می­کند با استفاده از نظریة برون­گراییِ معنایی در فلسفة زبان، یکی از مقدمات اصلی این استدلال را ردّ کند. در توضیح این نظریه، روی دو چهرة اصلی این جریان، یعنی کریپکی و پاتنم، تمرکز خواهد شد. از نظر مؤلف، برون­گراییِ معنایی، راهی برای ردّ تز قیاس­ناپذیری است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Semantic Externalism: A Way of Refuting the Incommensurability Thesis

نویسنده [English]

  • Hashem Morvarid

PhD Student of Analytic Philosophy, Institute for Research in Fundamental Sciences, Tehran, Iran

چکیده [English]

The incommensurability thesis, in philosophy of science, says that competing scientific paradigms/theories, although using the same terms, do not talk  about the same matter and so, the scientists who work in competing scientific paradigms or defend competing scientific theories cannot understand each other. This paper aims to examine and criticize the incommensurability thesis. I first try to elucidate the thesis in its historical context. For doing so, I focus on its two main proponents: Thomas Kohn and Paul Fayerabend. Then, I bring out the premises of their argument for the thesis. Finally, I use the theory of semantic externalism to reject a main premise of their argument. To explain the theory of semantic externalism, I focus on its tow most important defenders: Saul Kripke and Hillary Putnam. I believe that “semantic externalism is a way of refuting the incommensurability thesis”.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Incommensurability thesis
  • Scientific revolution
  • Scientific paradigm
  • Fundamental scientific theory
  • Contextual theory of meaning
  • Meaning variance thesis
  • Semantic externalism
Achinstein, p. (1968), Concepts of Science, Maryland: The John Hopkins Press.
Feyerabend, P. (1958a), "An Attempt at a Realistic Interpretation of Experience", Proceedings of the Aristotelian Society, Vol. 58.
Id. (1958b), “Compelementarity”, Proceedings of the Aristotelian Society, Vol. 32(supplement).
Id. (1961), “Niels Bohr’s Interpretation of  the Quantum Theory” in Current Issues in the Philosophy of Science, H. Feigl and G. Maxwell (ed), New York: Rinehart and Winston.
Id. (1962), "Explanation, Reduction, and Empiricism", in Scientific Explanation, Space, and Time, H. Feigl and G. Maxwell (ed), Minneapolis: University of Minneapolis Press.
Id. (1963), “How to Be a Good Empiricist: A Plea for Tolerance in Matters Epistemological”, in Philosophy of Science: the Delaware Seminar, B. Buamrin (ed), New York: Interscience Press.
Id. (1965), “Problems of Empiricism”, in Beyond the Edge of Certainty: Essays in Contemporary Science and Philosophy, R., Colondy (ed), Pittsburgh: Pittsburgh Centre in Philosophy of Science.
Id. (1970), “Consolations for the Specialist”, in Criticism and the Growth of Knowledge, I., Lakatos, and A., Musgrave (ed.), Cambridge: Cambridge University Press.
Kuhn, T. (1962[1970]), the structure of scientific Revolutions, Chicago: University of Chicago Press.
Id. (1970), “Postscript_1969”, in the structure of scientific Revolutions, Chicago: University of Chicago Press.
Kripke, S. (1980), Naming and Necessity, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Putnam, H. (1965), “How Not to Talk about Meaning”, in Boston Studies in the Philosophy of Science, vol. 2, Robert S. Cohen and Marx R. Wartofsky (ed), New York: Humanities Press.
Id. (1975), “The Meaning of Meaning”, in Language, Mind, and Knowledge, Keith Gunderson (ed), Minneapolis: University of Minneapolis Press.
Shapere, D. (1964), “the structure of scientific revolutions”, Philosophical in Review, Vol. 73.
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)
دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1388
صفحه 91-106